Pół roku ustawy o OSP. Była potrzebna, bo podnosi rangę OSP

Fot. Robert Telus - Poseł na Sejm RP (z lewej) i nadbryg. Krzysztof Hejduk - Zastępca Komendanta Głównego PSP (z prawej)

Rozmowa z Robertem Telusem - Posłem na Sejm RP i Wiceprzewodniczącym Parlamentarnego Zespołu Strażaków oraz nadbryg. Krzysztofem Hejdukiem - Zastępcą Komendanta Głównego PSP na temat obowiązującej od 1 stycznia 2022 r. ustawy o Ochotniczych Strażach Pożarnych 

– Mija pół roku od wejścia w życie ustawy o OSP. O jaką wiedzę jesteśmy bogatsi po półrocznym obowiązywaniu tej ustawy?

Krzysztof Hejduk: – Faktycznie, ustawa o OSP obowiązuje już pół roku. Jesteśmy bogatsi o jedno. Żyjemy w przekonaniu, że ta ustawa była potrzeba, bo spaja i podnosi rangę OSP. Poza tym – co najważniejsze – i od początku o to chodziło. Wypłata świadczenia ratowniczego dla druhów, którzy odsłużyli przynajmniej 25 lat dla lokalnej społeczności. Na dzień dzisiejszy ponad 60 tys. takich świadczeń jest wypłacanych. I to jest chyba najważniejsze. Jeszcze jedna rzecz jest istotna. Dzięki ustawie wprowadzono umowy regulujące zależność między Urzędem Gminy, a jednostką OSP. Niektóre jednostki coś takiego miały, ale nie wszystkie. Dzisiaj jest to obowiązek. Komenda Główna opracowała wzorcowy dokument i przekazała go do wykorzystania przez jednostki OSP.

Robert Telus: – Zacznijmy od tego, że jak zgłosiliśmy pomysł tej ustawy to było wiele krytyki i budowano wokół niej strach, że ta ustawa będzie nawet przeciwko OSP. Dziś, po poł roku wiemy, że ona służy dobrze strażakom i to co przedmówca powiedział przed chwilą – podnosi ich rangę. Podkreślę również znaczenie świadczenia ratowniczego, bo wiele osób go obiecywało. Podczas wielu kampanii wyborczych mówiono, że ten dodatek będzie. Nikt tego nie zrobił. To my – jako pierwsi – Rząd Prawa i Sprawiedliwości to rozwiązanie wprowadziliśmy. Dziś wiemy, że ono było potrzebne. Wiemy, że już jest ponad 60 tys. świadczeń ratowniczych, ale będzie ich jeszcze więcej, bo wnioski ciągle są składane. I dobrze, bo po to ta ustawa jest. 

– Szacuje się, że w strukturach OSP działa ponad pół miliona osób. To olbrzymia grupa społeczna, która pełni bardzo odpowiedzialną funkcje w naszym społeczeństwie. Przez wiele lat, a właściwie dekad strażacy ochotnicy nie mieli dedykowanego im aktu prawnego. Jakie były przyczyny takiego stanu rzeczy?

Robert Telus: – Myślę, że tej ustawy nie było, bo wiele osób ją tylko obiecywało, a my nie tylko obiecaliśmy, ale i zrobiliśmy. My do naszych obietnic podeszliśmy bardzo poważnie. Z resztą, nie tylko w tej sprawie pokazujemy, że umowa z wyborcami, umowa z Polakami, którą zawieramy jest bardzo ważna. Zawarliśmy taką społeczną umowę i po prostu się z niej wywiązaliśmy.

Krzysztof Hejduk: – Podnoszono, że ta ustawa jest niepotrzebna, bo mamy ustawę o ochronie przeciwpożarowej. Ja się z tym nie zgadzam. Nie zgadzało się całe kierownictwo PSP oraz MSWiA, ponieważ ustawa jest dedykowana Ochotniczym Strażom Pożarnym oraz Ratownictwu Górskiemu. Trzeba o tym pamiętać, że to nie tylko OSP, także ratownicy górscy kwalifikują się do świadczenia ratowniczego. Trzeba pamiętać o tym, że ta ustawa nie była pisana dla związków, ale dla tych najniżej położonych jednostek, czyli stowarzyszeń OSP

– Jak pojawił się projekt to przeciwnicy twierdzili, że przyczyni się ona do likwidacji OSP. To ile jednostek OSP zostało zlikwidowane po wejściu w życie ustawy?

Krzysztof Hejduk: – Nie znam takiego przypadku, aby jakaś jednostka OSP została zlikwidowana po dniu wejścia w życie ustawy. Faktycznie jednak, pojawiały się fakenewsy, że ta ustawa np. wprowadzi zakaz noszenia munduru itp. Ta ustawa była konsultowana z druhami ochotnikami. Co jeszcze potrzebujecie? Co jeszcze chcielibyście mieć? Pytaliśmy na spotkaniach. Np. badania lekarskie. Dziś są po stronie ustawy. Za chwilę ruszamy ze szkoleniami na kat. C. dla druhów ochotników. To też zostano zagwarantowane. Będziemy to za chwilę realizować. 

– W krytyce projektu ustawy prym wiedli działacze PSL-u – także z naszego regionu. m.in. Dariusz Klimczak po spotkaniu w Czerniewicach w dniu 15 maja 2021 r. twittował cyt. m.in. „głównym tematem dyskusji była fatalna, pisowska ustawa rządowa o OSP. Krytyka ostra!” Skąd taka niechęć do projektu ustawy kierowanej do środowiska, w którym PSL ma bardzo mocne struktury?

Robert Telus: – W tej chwili w Polsce mamy taką opozycję, że nie ma żadnego programu dla Polaków. Jedyną ich propozycją jest walka z Prawem i Sprawiedliwością i z tym co zaproponuje Prawo i Sprawiedliwość. Cokolwiek byśmy nie zaproponowali, cokolwiek byśmy nie przedstawili to spotyka się z krytyką opozycji i jest to krytyka bez żadnego zastanowienia. Zacytowany przykład jest właśnie tego dowodem. Chcę podkreślić jedną rzecz. W przypadku żadnej innej ustawy nie było tylu spotkań w terenie co w przypadku ustawy o OSP. Jeździł na te spotkania Komendant Główny PSP, jeździł Maciej Wąsik – Sekretarz Stanu w MSWiA odpowiedzialny za ten projekt. Ja też jeździłem na takie spotkania. Mogę więc powiedzieć, że ta ustawa została napisana nie na potrzeby druhów ochotników, ale pod ich dyktando

– Z racji pełnionych funkcji bywacie Panowie na różnego rodzaju spotkaniach ze strażakami. Są to i uroczystości, i spotkania robocze. Co się mówi na temat tej ustawy w tzw. kuluarach strażackich?

Krzysztof Hejduk: – Nie słyszałem negatywów na dzień dzisiejszy. Chcę jednak podkreślić jedną rzecz. Państwowa Straż Pożarna istnieje 30 lat i ustawa była kilkanaście razy nowelizowana. Podobnie będzie z pewnością z ustawą o OSP. Jeżeli zajdzie taka potrzeba, aby znowelizować jakieś przepisy to myślę, że tak się stanie.

Robert Telus: – Przede wszystkim ta ustawa jest chwalona: świadczenia ratownicze, świadczenia wypadkowe, wspomniane szkolenia. Oczywiście, że będziemy jednak nadal na tą ustawą pracować. Tak dzieje się z każdym aktem prawnym. Chcę jednak podkreślić, że w środowisku strażackim ustawa jest jednak chwalona. 

– Czy po pól roku można już mówić o zaletach i wadach przyjętych uregulowań prawnych w tej ustawie? Co się nie sprawdziło? Co się sprawdziło? Czy planowana jest nowelizacja?

Krzysztof Hejduk: – Nie jestem w stanie podać negatywnych przykładów. O pozytywach już mówiłem. Na bieżąco zbieramy informacje, ale na chwilę obecną nie planujemy zgłaszać żadnej nowelizacji. 

Robert Telus: – Zawsze można coś poprawić i ulepszyć, ale na chwilę obecną nie dotarły do mnie ze środowiska strażackiego jakieś krytyczne uwagi, które wymagały natychmiastowego wszczęcia procesu nowelizacji obowiązujących przepisów. Oczywiście, jesteśmy gotowi do wprowadzania zmian, bo tak dzieje się z każdą ustawą, więc i zapewne ustawa o OSP będzie kiedyś nowelizowana, ale na dziś takich planów nie ma.

Od Redakcji: Rozmowa została przeprowadzono w dniu 25 czerwca 2022 r. podczas obchodów 102 – lecia powstania OSP Petrykozy (Gmina Białaczów – Powiat Opoczyński).O obchodach pisaliśmy w artykule pt. OSP Petrykozy na sto dwa.