Czy mieszkańcy Gminy Poświętne chcieliby mieć herb?

Identyfikacja wizualna to podstawowe narzędzie służące kreowaniu marki. Czy Gmina jest lub może być marką? Coraz głośniej mówi się o tzw. marketingu terytorialnym. A skoro tak to identyfikacja wizualna jest podstawą marketingu terytorialnego

Początek samorządu w Polsce nie był łatwy. Przełom roku ’89 spowodował zmiany ustrojowe, w tym m.in. powstanie samorządów gminnych. To był czas przekazywania zadań i zabierania środków. Nikt o promocji w gminach nie myślał. Reforma administracyjna z 1999 r. przyniosła trójstopniowy podział władzy samorządowej, ale kto pamięta te czasy ten wie, że na promocję nie było żadnych ustawowych środków finansowych. Z czasem gminy zaczęły się bogacić, korzystać ze środków zewnętrznych oraz rosła tzw. świadomość regionalnej autonomii. Coraz więcej gmin decydowało się na stworzenie własnej identyfikacji wizualnej. Nadawano herby, ogłaszano konkursy na logo, ustawiano witacze przy drogach wjazdowych do gminy. Z tych wszystkich środków identyfikacji najważniejszy jest herb – podkreśla historyczne dziedzictwo terenu. 

Na terenie Powiatu Opoczyńskiego nadal jednak jest kilka gmin, które nie mają herbu. Jedną z nich jest Gmina Poświętne. Jeszcze kilka lat temu Gmina Poświętne nie miała żadnego znaku identyfikacyjnego. W drodze konkursu wybrano logo, które dziś możemy zobaczyć na witaczach ustawionych przy drodze krajowej nr 48. Pytanie w tytule jednak brzmi. Czy mieszkańcy Gminy Poświętne chcieliby mieć herb? Logo można wymyślić lepsze lub gorsze. Z herbem sprawa jest poważniejsza. Są dwie drogi wyboru. Stworzenie herbu dla gminy z zachowaniem zasad dla herbów ustanowionych, albo skorzystanie z historycznego herbu. Ten drugi sposób jest i tańszy, i bardziej prestiżowy. Wszak posługujemy się historycznym herbem, a nie sztucznym tworem. 

Sprawy związane ze stanowieniem symboli jednostek samorządu terytorialnego reguluje ustawa z dnia 21 grudnia 1978 r. o odznakach i mundurach (Dz. U. z 2016 r., poz. 38). Zgodnie z jej przepisami, jednostki samorządu terytorialnego mają prawo do stanowienia (w drodze uchwały organu stanowiącego) własnych herbów, weksyliów (flaga, chorągiew, sztandar, flaga stolikowa, banner i in.), pieczęci, insygniów (łańcuch, laska, dzwonek i in.) oraz emblematów i innych symboli (np. oznaka radnego, statuetka, klucz).

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji podkreśla, iż wymóg zgodności z miejscową tradycją historyczną oznacza, że przystępując do prac nad danym symbolem władze samorządowe winny dysponować rzetelnie przeprowadzoną kwerendą historyczno-heraldyczną, obejmującą przynajmniej aktualny opublikowany stan badań. W opracowaniu takim powinno odnieść się do takich elementów jak dawniej używane herby lub pieczęcie. 

Gmina Poświętne ma tak bogatą tradycję, że ze spełnieniem tego warunku nie byłoby żadnego problemu. Gdyby nie rodzina Starołęskich, a raczej wydarzenia, które miały miejsce w grudniu 1664 r. dziś zapewne nikt by o miejscowości Poświętne nie słyszał. Przypomnieć też trzeba, że z fundacji Zofii Anny Starołęskiej stanął pierwszy kościółek, w którym zawisł Obraz św. Rodziny. Wcześniej, bo około roku 1650 Studziannę przejął Albert Starołęski – kasztelan żarnowski. Starołęscy to jeden z najstarszych rodów szlacheckich w Polsce – herbu Tępa Podkowa.

I tutaj doszliśmy do sedna sprawy. Silne związki rodziny Starołęskich ze Studzianną, początek kultu Obrazu św.Rodziny za czasów ich zarządzania majątkiem w Studziannie upoważniają do tego, że Gmina Poświętne może ubiegać się o nadanie herbu Tępa Podkowa. Żadna komisja heraldyczna nie podważy związków Gminy Poświętne z rodziną Starołęskich. Pozostaje jedynie kwestia przygotowania odpowiedniego wniosku i podjęcia odpowiedniej uchwały przez Radę Gminy. Jeżeli będzie taka wola mieszkańców to radni powinni ją spełnić, bo wszak są ich reprezentantami.

Wbrew obiegowej opinii to nie Wójt stanowi prawo w gminie, a Rada Gminy. Przytoczone powyżej przepisy wskazują wyraźnie, że w sprawie herbu upoważniona jest Rada Gminy. Decyzja zatem należy do mieszkańców i radnych. A jak wygląda herb Tępa Podkowa można zobaczyć na poniższym obrazku. Uchodzi on za jeden z najpiękniejszych w Polsce. Czy mieszkańcy Gminy Poświętne chcieliby mieć taki herb?