76 lat temu powstała w Opocznie pierwsza szkoła średnia
Mimo licznych trudności 1 lutego 1945 r. dzięki niestrudzonym wysiłkom Stanisława Albina Kowalskiego (1892-1958) w Opocznie została otwarta szkoła średnia
Pierwszym dyrektorem powstałego po wojnie Państwowego Koedukacyjnego Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Żeromskiego został prof. Stanisław Albin Kowalski. Przygotowania do uruchomienia szkoły trwały cały miesiąc. Naukę rozpoczęto w pierwszych dniach marca 1945 r. W pierwszym roku szkolnym dyrektor Kowalski zajął się organizacją kadry nauczycielskiej, zaplecza materialnego oraz nawiązaniu współpracy z okolicznymi placówkami oświatowymi. Początki były bardzo trudne. Najbardziej jednak uciążliwe były warunki lokalowe. Dyrektor Kowalski podejmował wiele starań, aby je zmienić. Dopiero po dwóch latach, w 1947 roku jego dążenia zaowocowały nową siedzibą przy ulicy Szewskiej 2.
Działalność pierwszego dyrektora nie ograniczyła się wyłącznie do kierowania Gimnazjum i Liceum im. S. Żeromskiego. 1 września 1947 r. zorganizował Kursy Gimnazjalne i Licealne dla Dorosłych. Rok później ruszyło Liceum Ceramiczne, dla którego postawił barak przy ulicy 17 stycznia 15 nad Wąglanką.
Dyrektorowi Kowalskiemu udało się zatrudnić dwunastu profesorów, których ściągnął z różnych stron Polski i zapewnił im mieszkanie. Ponadto postarał się o bursę dla uczniów. We wrześniu 1949 r. został odwołany ze stanowiska dyrektora, ponieważ naraził się ówczesnym władzom ze względów ideologicznych oraz politycznych. Te przeżycia nadszarpnęły osłabione zdrowie tego szlachetnego człowieka. Po długiej chorobie zmarł 22 lutego 1958 r. Dyrektor Stanisław Albin Kowalski leży pochowany na cmentarzu opoczyńskim przy ul. Moniuszki w grobowcu rodzinnym przy kościele św. Marii Magdaleny.
W tym tekście przedstawiono głównie powojenny, krótki okres bogatego życia Stanisława Albina Kowalskiego – pioniera szkolnictwa średniego na Ziemi Opoczyńskiej. W zbiorach Muzeum Regionalnego w Opocznie posiadamy materiały przedstawiające całokształt życia i pracy dyrektora Kowalskiego.
- Książka „50 lat Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Żeromskiego w Opocznie. Dzieje szkoły 1945-1995”, praca zbiorowa.
- Praca magisterska z 1991 r. absolwentki Liceum Ogólnokształcącego im. S. Żeromskiego, Aliny Kaźmierczyk, napisana pod kierunkiem prof. dr. hab. Adama Massalskiego, zatytułowana „Stanisław Albin Kowalski pionier szkolnictwa średniego na Ziemi Opoczyńskiej”.
- Album „Opoczno i opocznianie w dawnej fotografii”, Muzeum Regionalne w Opocznie 2011 r.
- Album „Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego w fotografiach 1945-2015. Jubileusz 70-lecia”.
- Opoczyński słownik biograficzny, Staszów-Opoczno 2003 r.
By ocalić od zapomnienia postać tego wybitnego pedagoga oraz wielkiego opocznianina:
- Rada Narodowa Miasta i Gminy w Opocznie, uchwałą nr XXX/79/84 z dnia 9 lutego 1984 r. zmieniła nazwę ulicy Rzecznej na odcinku od Placu Kościuszki do al. Sportowej na ulicę Stanisława Albina Kowalskiego. „Tam stoi jego dom rodzinny, tamtędy chodził codziennie do pracy w Liceum”.
- 26 października 1985 roku podczas uroczystych obchodów 40 rocznicy istnienia Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Żeromskiego, na domu rodzinnym dyrektora wmurowano tablicę pamiątkową ku jego pamięci.
- 10 lutego 2006 r. Zespół Szkół Prywatnych w Opocznie przyjął imię profesora Stanisława Albina Kowalskiego.
Autor tekstu: Kazimierz Caban – Muzeum Regionalne w Opocznie
Foto:
- Widok na siedzibę Liceum Ogólnokształcącego im. S. Żeromskiego przy ul. Szewskiej 2.
- Kamienica przy ul. Szewskiej 2 w Opocznie, w której mieściła się siedziba Liceum Ogólnokształcącego im. S. Żeromskiego.
- Pierwsi pracownicy Państwowego Koedukacyjnego Gimnazjum i Liceum im. S. Żeromskiego z założycielem tej placówki i jej pierwszym dyrektorem Stanisławem Albinem Kowalskim.
- Stanisław Albin Kowalski
Piękna postać, szlachetny człowiek.Powinien być wzorem dla kadry nauczycielskiej.Wymagał od innych ale nade wszystko od siebie.Szkoda ,że miasto w którym żył i tyle dla niego zrobił tak mało robi dla upamiętnienia profesora Stanisława Albina Kowalskiego
Nasze Liceum miało wielu wspaniałych profesoró min. prof. Jędrzejewska, prof Mazur, prof. Fudalej, prof A. Caban i wielu innych.
No właśnie , nikt o to nie dba , już dawno powinna by ulica im. Stanisława Albina Kowalskiego