13 grudnia to szczególny dzień w Gminie Poświętne
13 grudnia to data symboliczna w naszym kraju, ale data ta jest także bardzo ważna w Gminie Poświętne i nie ma to związku z obchodzoną dziś w całym kraju rocznicą wybuchu stanu wojennego. 13 grudnia 1664 r. zaczęła się historia, która trwa aż do dnia dzisiejszego
Oczywiście, że wówczas nie było Gminy Poświętne, a co więcej nie było nawet miejscowości o takiej nazwie, więc posłużyliśmy się obecną nazwą nieco umownie, dla uproszczenia. Wszystko zaczęło się bowiem w dworze Starołęskich na obrzeżach Studzianny, do której tydzień wcześniej przybył Wojciech Lenartowicz – zdun, który miał naprawić piec. Zmożony chorobą, konający i położony w jakiejś izdebce gospodarczej, w której wisiał Obraz – obecnie eksponowany w bazylice – miał właśnie w nocy z 12 na 13 grudnia widzenie: – Nie bój się, nie będzie ci nic (ani temu urzędnikowi), uprosiłam ci u syna mego zdrowie, tylko żebyś mi kaplicę wybudował, bom godna poczciwszego miejsca – powiedziała w widzeniu Matka Boska. Urzędnik, o którym mowa to niejaki rządca Krzeczkowski, który zarządzał dworem, a który również był chory.
Poranek 13 grudnia 1664 r. postawił wszystkich na nogi w Studziannie i to dosłownie. Chorych, bo ozdrowieli, a zdrowych w stan zdumienia z powodu cudownego ozdrowienia owych chorych. Obraz przeniesiono do okazalszej izby, a wieść o cudzie szybko rozeszła się po okolicy. Na oficjalne uznanie cudu przez Kościół długo przyszło jednak czekać. Komisja została powołana dopiero na podstawie pisma z dnia 26 stycznia 1671 r., a po przeprowadzeniu postępowania Dekret o Cudowności został publicznie ogłoszony 18 marca 1671 r. w Studziannie.
Od tej daty nie było już żadnych przeszkód do publicznego czczenia nowego miejsca religijnego kultu. Trzy lata później przybyli tu Filipini, którzy są obecni po dziś dzień z przerwą będącą wynikiem wygnania za zaangażowanie duchownych w Powstanie Styczniowe. Król Michał Korybut Wiśniowiecki podarował wieś Małoszyce, a po wyborze hetmana Jana Sobieskiego na następnego monarchę jedną z jego pierwszych decyzji były przybycie do Studzianny. W archiwach Muzeum w Wilanowie są informacje, że Sobieski bywał tutaj wielokrotnie. Stało się też zadość prośbie Maryi i na „Panieńskiej Górze” postawiono kaplicę, do której przeniesiono Obraz.
Wokół nowego sanktuarium zaczęła się tworzyć nowa miejscowość nazywana początkowo po łacinie „Sanctuarium Studzianna/e”, a z czasem spolszczona na Poświętne-Studzianna, by jeszcze później rozbić się na dwie zupełnie odrębne miejscowości. W 1699 r. konsekrowano kościół św. Józefa, a 1748 r. konsekrowano największą obecnie świątynię, do której Obraz przeniesiono w 1776 r. Na przestrzeni dziejów obecne sanktuarium wyrosło na jedno z najważniejszych w kraju.
W 1968 r. przybyli tutaj ówcześni kardynałowie: Stefan Wyszyński i Karol Wojtyła, aby dokonać koronacji Obrazu. Pamiątkę tamtych wydarzeń obchodzono w tym roku w ramach jubileuszu 50-lecia rocznicy koronacji zorganizowanych w ramach środków pozyskanych z budżetu obywatelskiego. 13 grudnia zatem w obecnej Gminie Poświętne warto wspominać, bo to tego dnia wiele, wiele lat temu wydarzyła się historia, która nadała obecny kształt miejscowości.